ନାରୀ - ସର୍ବେଶ୍ଵର ସାହୁ

ନାରୀ ସେ ଜନନୀ          ନାରୀ ହିଁ ଭଗିନୀ 

          ନାରୀ ପୁଣି ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗିନୀ ;

କନ୍ୟା ରୂପେ ନାରୀ         ସ୍ଥିତି ଜଗତରେ

           ଅମୃତର ସ୍ରୋତସ୍ବିନୀ ।

ନାରୀଠୁ ଆରମ୍ଭ        ନାରୀ ଠାରେ ଶେଷ

         ଏ ସାରା ଧରା ଆକାଶ ;

ନାରୀ ପାଇଁ ଆଜି          ଜନମି ଲେଖୁଛି 

          ନାରୀର ଚରିତ ଶୀର୍ଷ ।

ନାରୀ ଦିବସରେ         ଦୁଇ ପଦ ଆଜି

          କହିବି ସେ ନାରୀ ପାଇଁ ;

ଯେଉଁ ନାରୀ ଲାଗି        ବିଶ୍ବର ଆରମ୍ଭ 

           ଜଗତ କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ ।

ମାଆଟିଏ ହୋଇ         ନାରୀର ରୂପରେ

         ସନ୍ତାନ ଜନମେ  ସିଏ ;

ଯାହା ହାତ ଧରି         ସଂସାର ଭିତରେ 

       ବାଟ ଚାଲେ ଶିଶୁଟିଏ ।

ଜନନୀ ହୋଇଣ         ଶିଶୁ ଅଧରରେ

         ବୁକୁ ଚିରି କ୍ଷୀର ଦେଇ ;

ନିଜ ଜୀବନକୁ         ଜାଳିଦିଏ ନାରୀ

         ଅନ୍ୟେ ଓଠ ହସ ପାଇଁ ।

ସମୟ ସ୍ରୋତରେ         ଜୀବନରେ ଯେବେ 

          ଆସେ ଦୁଃଖ ଝଡ ଝଞ୍ଜା ;

ଦୁର୍ଗତି ନାଶିନୀ       ସେହି ମାଆ ପୁଣି

          ଖୋଲଇ ଶକ୍ତିର ପଞ୍ଝା ।

ଭଗିନୀ ରୂପରେ         ସେହି ନାରୀ ପୁଣି

       ଆସେ କେତେ ଖୁସି ନେଇ ;

ସଭିଙ୍କ ଦୁଃଖରେ        ହସ ଭରିଦିଏ

         ନିଜର ଦୁଃଖ ଲୁଚେଇ ।

କେମିତି କହିବି        ଭଉଣୀର କଥା 

             ଈଶ୍ବରୀର ସମ ସିଏ ;

କହିବା ଆଗରୁ         ମନ କଥା ବୁଝି 

           ସବୁ ସେ ଯୋଗାଇ ଦିଏ ।

କିଶୋରୀ ରୂପରେ         ସଭିଙ୍କ ଜୀବନେ 

           ଆସେ ନାରୀ ପତ୍ନୀ ହୋଇ ;

ଜୀବନର ଅଙ୍କ         ସମତୁଲ କରେ

          ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗିନୀ ଆମ ହୋଇ ।

ସମୟ ସାଥିରେ         ହାରିଗଲେ ଆମେ

         ଗଢି ତୋଳେ ମନେ ଆଶା ;

ସ୍ନେହ ପ୍ରେମ ଦେଇ         ଜୀବନ ଡାଳରେ

         ତୋଳେ ସମ୍ପର୍କର ବସା ।

ସେହି ନାରୀ ପୁଣି         କନ୍ୟାର ରୂପରେ 

          ଆସିଥାଏ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହୋଇ ;

ଛୋଟ କୁଡିଆଟି         ଖୁସି ବରଷାରେ 

          ହରସେ କନ୍ୟାଟି ପାଇଁ ।

ଜୀବନେ ଆସଇ         ଦୁଃଖର ଜୁଆର 

        ଭାଙ୍ଗିଯେ ସୁଖର ସୁଅ ;

ସବୁ ଦୁଃଖ ଲାଗେ        ସୁଃଖର ସମାନ

        ଦେଖିଲେ ଦୁହିତା ମୁହଁ ।

ସୃଷ୍ଟିର ଆରମ୍ଭ        ଯା'ହାତରେ ହୁଏ

          ତା'ର ଟିକେ ଖୁସି ପାଇଁ ;

ଦୁଇପଦ ଆଉ        ଲେଖିବି ଶେଷରେ

          ନାରୀର ସମ୍ମାନ ପାଇଁ ।

ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ନାରୀ        ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ 

          ଚାହୁଁ ଥାନ୍ତି ସ୍ନେହ ପ୍ରେମ ;

ମନ କଥା ଥରେ         ବୁଝସେ ନାରୀର 

           କର ନାହିଁ ଅପମାନ ।

ସମ୍ପତି ଠୁ ବଳି         ସମ୍ମାନ ଲୋଡୁଛି 

         ଆଜିର ନାରୀ ସମାଜ ;

କଷଣ ନଦେଇ         ନାରୀ ହୃଦୟରେ 

         ମନ କଥା ତାର ବୁଝ ।

      ସର୍ବେଶ୍ବର ସାହୁ

  ଧାମନଗର-ଭଦ୍ରକ-ଓଡିଶା